ترجمه کلمه به کلمه :
- مَن : هر کس
- نَسِىَ : فراموش کند ، از یاد ببرد
- اللّه َ : خداوند را
- أنساهُ : او را به فراموشی انداخت ، وادار به فراموشی کرد
- نَفسَهُ : خودش را ، خویشتن خویش را
اگر انسان از یاد خدا غافل شود و او را فراموش کند ، در واقع خودش را هم فراموش می‌کند . فراموشی خدا به معنای فراموشی هدف خلقت ، فراموشی وظایف و مسئولیت‌ها و در نهایت فراموشی انسانیت و ارزش‌های اخلاقی است .
به عبارت دیگر ، این حدیث به اهمیت یاد خدا و نقش آن در حفظ هویت و انسانیت انسان اشاره دارد.
بنابراین ، این کلام نورانی یک هشدار و تنبه است برای کسانی که از یاد خدا غافل می‌شوند و در عین حال یک راهنما برای کسانی است که می‌خواهند در مسیر درست زندگی حرکت کنند .
این حدیث شریف به ما هشدار می‌دهد که پیوند با خداوند ، محور اصلی حیات انسانی و راه رسیدن به خودشناسی و آرامش حقیقی است . فراموشی خداوند نه تنها به معنای از دست دادن ارتباط با منبع هستی است ، بلکه منجر به از دست دادن خود ، گم کردن مسیر زندگی و سقوط در ورطه پوچی و سرگردانی خواهد شد . بنابراین ، ذکر و یاد خداوند و توجه به آموزه‌های الهی ، نه تنها یک تکلیف دینی ، بلکه یک ضرورت برای حفظ سلامت روحی و هویت انسانی است .
پیوند با آیات قرآن :
- این مفهوم در آیهٔ ۱۹ سورهٔ حشر آمده :
«وَلَا تَکُونُوا کَالَّذِینَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنسَاهُمْ أَنفُسَهُمْ»
(مانند کسانی نباشید که خدا را فراموش کردند ، پس خدا هم خودشان را از یادشان برد)
